Olympus heeft op 25 November haar nieuwe firmware versie 4 uitgebracht voor de OM-D E-M1. Hij kan vanaf die datum beschikken over nieuwe software waar een hoop in is verbeterd en toegevoegd. Wij waren vooral geïnteresseerd in de nieuwe Focus Stacking en Focus Bracketing functies van de nieuwe firmware voor onze E-M1. Wij hebben de update met de nieuwe olympus firmware uitgevoerd en ermee getest. In deze post lees je onze bevindingen. Een kleine heads-up: macro fotografen worden hier bijzonder blij van!

Olympus Focus Bracketing

In de announcement van Olympus en het overzicht hieronder valt te lezen wat er allemaal is verbeterd en toegevoegd aan de nieuwe versie.

Focus Stacking is alleen weggelegd voor het vlaggenschip: De Olympus OM-D E-M1. De E-M5II en E-M10II moeten het alleen doen met Focus Bracketing.

Je ziet dat alleen de E-M1 de unieke mogelijkheid heeft gekregen voor Focus stacking mode. Wat deze functie inhoudt komen we later in deze post op terug.

Focus bracketing (ja het is lastig; ook wij halen de termen weleens door elkaar) houdt in dat je een serie van foto’s kunt maken (maximaal 999) met verschillende focusafstand. Hierbij kun je de stapjes, de “focus differential” in de focusafstand instellen van 1 (klein) tot 10 (groot).

Wat is hier het voordeel van? Als macrofotograaf is het last om je onderwerp van voor tot achter scherp te hebben. Ook als je voldoende licht zou hebben is het zelfs bij kleinere diafragma’s zo goed als onmogelijk om het onderwerp volledig scherp te krijgen. Macro fotografen maken dan ook vaak meerdere opnames met verschillende focus, om ze later in de nabewerking samen te voegen tot 1 beeld.

Met de nieuwe firmware op de E-M1 behoort dit tot de verleden tijd.

Macro fotografen zullen smullen van de nieuwe Focus Bracketing mode. Je hoeft zelf alleen nog na te bewerken!

Met de instellingen en vooral met de differential is het wel even stoeien. Als je onderwerp klein, maar beeldvullend is dan heb je hele veel kleine stapjes nodig en dan is het handig om bijvoorbeeld 30 opnames te maken met een differential van 3. Als je een onderwerp in beeld hebt met een textuur dan kun je het scherpstelvlak letterlijk over het scherm zien lopen van voor tot achter.

Het is belangrijk om je te realiseren dat het verschuiven van de focus begint op het voorkeurs focuspunt welke je hebt ingesteld in je camera. Alles wat dichterbij de camera zit, berekend vanaf het focuspunt, komt nooit scherp in beeld. Je kunt het ook anders stellen: je focusvlak loopt vanaf het scherpstelpunt “naar achteren”.

De beelden worden in een burst van 11fps gemaakt en als je dus 20 beelden hebt ingesteld, kom je op een taal van ruim 2 seconden. De burst wordt gemaakt door de elektronische sluiter in te zetten. Doordat de burst vrij snel gaat is het zelfs mogelijk om met de 5-assige stabilisatie van de E-M1 een bracket uit de hand te maken. Maar het beste is natuurlijk om je camera op een statief te zetten om een mooie en stabiele opnames te kunnen maken.

Focus bracketing kun je ook gebruiken met een flitser. Als je een bijbehorende flitser gebruikt, dan communiceert hij met de camera en de camera wacht totdat de flitser geladen is. Flitsers van andere merken kun je ook gebruiken, want je kunt in het menu de laadtijd van je flitser opgeven.

Focus Stacking alleen op de E-M1

In tegenstelling tot de 999 beelden die je kunt maken met Focus Bracketing, kun je met Focus stacking maar 8 shots maken. Voordel bij Stackings is dat de camera zelf de beelden op elkaar “stackt” en een scherp beeld in zowel JPG als RAW aflevert.

Ook de individuele opnames kunnen gewoon in JPG en RAW opgeslagen worden. De output JPG is overigens wel bijna 10% gecropt. Focus stacking werkt alleen met de 12-40 PRO, 40-150 PRO en de 60mm macro lens van Olympus in combinatie met een E-M1 body.

Onderstaande foto van de bovenkant van een GX8 is met de Focus Stacking functie gemaakt. De eerste foto is één van de 8 opnames uit de burst en de tweede is JPG als uiteindelijk resultaat van het samenvoegen van de 8 beelden.

Wat zit er nog meer in de nieuwe firmware?

• Electronische  sluiter en “silent” sluiter tot maximaal 1/16.000s. De ISO limiet loopt dan maar tot ISO3200.
• Videomodus was 30fps en is naar 24, 25 en 30fps gegaan.
• Video: M-IS1: met 5 as stabilisatie en software stabilisatie (kleine crop), voorheen werden alleen 3 assen gebruikt.
• 4K timelapse. Je kunt een 4K timelapse in camera maken. Hij levert een video op met maar 5fps.
• Van de PRO lenzen die een manual focusring hebben, kan de manual focus schakelaar softwarematig uit gezet worden.

Conclusie

Al met al heeft Olympus veel nieuwe en verbeterde features meegeleverd met haar firmware 4. Niet alleen voor macro fotografen is het een welkome aanwinst, ook voor de hobbyist of de professional zitten er elementen tussen waar velen lang op hebben gewacht. Bijvoorbeeld de elektronische sluiter en de 5 assige stabilisatie met filmen waren toch zaken die vele fotografen misten. 

Met deze nieuwe firmware kan de 2 jaar oude E-M1 weer even mee in het geweld van de jonkies.
Foto’s: Richard Dijkstra, Review: Spiegelloos.nl